Έχετε κοιτάξει ποτέ τον ουρανό και έχετε δει κάτι παρόμοιο με ένα ουράνιο τόξο γύρω από τον ήλιο; Αν ναι, είχατε μπροστά στα μάτια σας το φαινόμενο ηλιακού φωτοστέφανου, αντελιάς ή αρώ ίριδας, που αποτελεί, μαζί με το βόρειο σέλας και τις ηλεκτρικές εκκενώσεις, μια από τις πιο όμορφες και υπέροχες εκδηλώσεις που μας προσφέρει ο ουρανός. Η εμφάνιση αυτού του «ουράνιου στολιδιού» μπορεί να παρατηρηθεί με σχετική συχνότητα στα γεωγραφικά πλάτη μας καθ' όλη τη διάρκεια κάθε εποχής του χρόνου, αν και είναι πιο συνηθισμένο να το παρατηρούμε σε μεγαλύτερα γεωγραφικά πλάτη. Το να το δούμε μπορεί να μας εκπλήσσει και να μην εξηγείται, επομένως, στο Ecologista Verde θέλουμε να σας ενημερώσουμε τι είναι το ηλιακό φωτοστέφανο και γιατί παράγεται.
Παρεμπιπτόντως, να είστε πολύ προσεκτικοί όταν το παρατηρείτε: να προσπαθείτε πάντα να καλύπτετε τον Ήλιο για να αποφύγετε πιθανή βλάβη στα μάτια! Μπορούμε να βοηθήσουμε τους εαυτούς μας να το κάνουμε αυτό κρύβοντάς το με το περίγραμμα ενός δέντρου, ενός κτιρίου, ενός φανοστάτη κ.λπ., και, αν όχι, με τα χέρια μας. Συνιστάται επίσης να φοράτε γυαλιά ηλίου.
Τι είναι το ηλιακό φωτοστέφανο
ο ηλιακό φωτοστέφανο, δαχτυλίδι ίριδας ή αντελίας είναι ένα ατμοσφαιρικό (ή φωτομετεωρικό) οπτικό φαινόμενο που εμφανίζεται στον ουρανό με τη μορφή δακτυλίου, κύκλου ή δαχτυλιδιού έγχρωμο και φωτεινό με τον Ήλιο να βρίσκεται στο κέντρο του. Αυτά είναι τα χαρακτηριστικά του ηλιακού φωτοστέφανου:
- Το εσωτερικό του φωτοστέφανου είναι αχνό κόκκινο, αλλάζει σε πορτοκαλί και κίτρινο προς τα έξω και τελειώνει με την εξωτερική άκρη σε μπλε-λευκό χρώμα, αν και μερικές φορές καταλήγει σε βιολετί.
- Επιπλέον, μπορεί να φανεί ότι το τμήμα του ουρανού μέσα στο δαχτυλίδι είναι κάπως πιο σκοτεινό από το υπόλοιπο.
- Η διάμετρος του ηλιακού φωτοστέφανου είναι 22 μοίρες σε ακτίνα (σημειώστε ότι από τον ορίζοντα μέχρι το ζενίθ ή το υψηλότερο σημείο του ουρανού υπάρχουν 90 μοίρες) και θα διατηρεί πάντα αυτό το μέγεθος ανεξάρτητα από τη θέση του στον ουρανό.
- Σε ορισμένες περιπτώσεις, είναι δυνατό να επαληθευτεί η ύπαρξη ενός δεύτερου μεγαλύτερου ηλιακού φωτοστέφανου και, επομένως, εξωτερικού, με ακτίνα 46 μοιρών, ομόκεντρου με αυτό που ήδη περιγράφηκε των 22 μοιρών και λιγότερο φωτεινό. Ονομάζεται μεγαλύτερο φωτοστέφανο, αλλά είναι πολύ σπάνια ακόμη και σε μεγάλα γεωγραφικά πλάτη.
- Άλλα οπτικά φαινόμενα που εμφανίζονται τακτικά μαζί με το ηλιακό φωτοστέφανο είναι οι παρήλιοι, που ονομάζονται και «ψευδείς ήλιοι». Είναι δύο φωτεινά σημεία, είτε λευκά είτε έγχρωμα. Είναι συνήθως πολύ φωτεινά, κόκκινα στο εσωτερικό και μπλε ή υπόλευκα στο εξωτερικό. Ένας από τους παρηλίους είναι τοποθετημένος στα αριστερά και ένας άλλος στα δεξιά του Ήλιου, στο ίδιο ύψος πάνω από τον ορίζοντα, αν και συχνά μόνο ένα από αυτά μπορεί να φανεί.
- Τα φωτοστέφανα μπορούν επίσης να σχηματιστούν γύρω από τη Σελήνη, αλλά αυτά, όπως θα εξηγήσουμε στη συνέχεια, φαίνονται πάντα ως λευκά.
Γιατί υπάρχει ηλιακό φωτοστέφανο;
Στη συνέχεια, σας λέμε γιατί παράγεται και πώς σχηματίζεται ένα ηλιακό φωτοστέφανο.
- Τα σύννεφα τύπου Cirrostratus και, ειδικότερα, τα νεφελώματα cirrostratus είναι αυτά που προκαλούν την πλειονότητα των φαινομένων φωτοστέφανου και τα πιο υπέροχα. Αυτό συμβαίνει επειδή αυτά τα σύννεφα υψηλού τύπου αποτελούνται από μικροσκοπικούς κρυστάλλους πάγου που αιωρούνται, καθώς έχουν ύψος μεταξύ 5 και 13 χιλιομέτρων, όπου οι θερμοκρασίες περιβάλλοντος είναι συνήθως μικρότερες από -40 ºC. Εδώ μπορείτε να μάθετε περισσότερα για τους τύπους των σύννεφων.
- Όταν οι ακτίνες του ήλιου χτυπούν τους μικρούς κρυστάλλους πάγου, διαθλώνται, δηλαδή η τροχιά τους αποκλίνει όπως σε γυάλινο πρίσμα και διαχωρίζονται στα χρώματα του φάσματος, με αποτέλεσμα να αντιληφθούμε ένα έγχρωμο φωτοστέφανο στον ουρανό. Μπορεί να προκληθούν ακόμη και από την αντανάκλαση του ηλιακού φωτός, ωστόσο σε αυτή την περίπτωση θα φαίνονται λευκά. Στην περίπτωση των σεληνιακών φωτοστέφανων, είπαμε ότι ήταν επίσης λευκά, λοιπόν, ο λόγος είναι απλός: η αντίληψη των χρωμάτων τη νύχτα είναι δύσκολη για το ανθρώπινο μάτι, επομένως μπορούμε να διακρίνουμε μόνο το λευκό.
- Ανάλογα με το πώς είναι κατανεμημένοι οι κρύσταλλοι πάγου στο σύννεφο, δηλαδή ανάλογα με τον προσανατολισμό τους και αν υπάρχουν σε μεγαλύτερη ή μικρότερη ποσότητα, θα δούμε το φωτοστέφανο με μεγαλύτερη ή μικρότερη ένταση.
Διαφορά μεταξύ ουράνιου τόξου και ηλιακού φωτοστέφανου
Αν και τόσο το ουράνιο τόξο όσο και το ηλιακό φωτοστέφανο είναι οπτικά φαινόμενα που μπορούμε να αναλογιστούμε στην ατμόσφαιρα, δεν πρέπει να τα συγχέουμε μεταξύ τους. Μερικοί διαφορές μεταξύ του ουράνιου τόξου και του ηλιακού φωτοστέφανου θεμελιώδεις είναι:
- Το ουράνιο τόξο είναι πολύ πιο συχνό και γνωστό από το ηλιακό φωτοστέφανο ή την Αντελία.
- Το ουράνιο τόξο παρατηρείται στον ορίζοντα και πάντα στην αντίθετη κατεύθυνση από εκεί που βρίσκεται ο Ήλιος.
- Το ηλιακό φωτοστέφανο σχηματίζεται παρουσία μικρών κρυστάλλων πάγου, ενώ το ουράνιο τόξο με την παρουσία σταγονιδίων νερού (ο Ήλιος πρέπει να φωτίζει μια κουρτίνα βροχής).
- Το πιο συνηθισμένο είναι ότι τα χρώματα είναι πιο έντονα και πολυάριθμα στο ουράνιο τόξο.
- Από έξω προς τα μέσα, η χρωματική διαβάθμιση είναι ακριβώς το αντίθετο. Έτσι, τα χρώματα πηγαίνουν από κόκκινο σε μοβ για το ουράνιο τόξο και από μπλε και λευκό σε κόκκινο για το ηλιακό φωτοστέφανο.
- Τα ηλιακά φωτοστέφανα εμφανίζονται συνήθως πριν από την άφιξη ενός θερμού μετώπου, ενώ τα ουράνια τόξα σχηματίζονται όταν οι βροχές έχουν ήδη ξεκινήσει.
Τώρα που ξέρετε όλα αυτά για το ηλιακό φωτοστέφανο ή την Αντελία και κάτι για το ουράνιο τόξο, σας ενθαρρύνουμε να ανακαλύψετε πολλά περισσότερα για το τελευταίο σε αυτήν την άλλη ανάρτηση του Green Ecologist σχετικά με το πώς σχηματίζεται το ουράνιο τόξο και σε αυτό το βίντεο που σας αφήνουμε εδώ παρακάτω.
Αν θέλετε να διαβάσετε περισσότερα άρθρα παρόμοια με Τι είναι το ηλιακό φωτοστέφανο και γιατί εμφανίζεταιΣας συνιστούμε να εισέλθετε στην κατηγορία Περιέργεια της φύσης.
